Przy okazji 80 rocznicy wybuchu II Wojny Światowej chcemy wspomnieć funkcjonariuszy Policji Województwa Śląskiego, którzy odbywali służbę na Posterunku w Ogrodzonej nr 32 (obecnie budynek ŚOK). Placówka została ewakuowana początkiem września 1939 roku przez ostatniego posterunkowego Józefa Przybyłę.
We wrześniu 1939 roku podczas agresji hitlerowskich Niemiec na Polskę, tak jak wojsko także policjanci wycofywali się na wschód przed przeważającymi siłami wroga. Niestety zdradziecka polityka paktu Ribbentrop-Mołotow pozbawiła wszelkich złudzeń na przetrwanie i Policjanci, którzy zdołali uciec spod hitlerowskiego miecza, trafili pod radziecki topór. Wiosną 1940 roku NKWD wymordowało w swojej siedzibie w Twerze (w latach 1931-1990 Kalinin) ponad 6200 polskich policjantów i innych więźniów z obozu w Ostaszkowie w tym policjantów ze śląska cieszyńskiego.
Posterunek Policji Województwa Śląskiego w Ogrodzonej powstał najprawdopodobniej 1 stycznia 1928 roku. Mieścił się w budynku starej szkoły, gdzie obecnie mieści się Środowiskowy Ośrodek Kultury ( ul. Kościelna 10).
Biuro Posterunku znajdowało się na parterze od strony wejścia z drogi, pomieszczenie po prawej stronie (obecnie hol). W oknach jeszcze do 2001 roku znajdowały się oryginalne kraty. Natomiast w piwnicy znajdował się areszt tymczasowy, w którym w oknie do dnia dzisiejszego znajduje się oryginalna krata, wówczas uniemożliwiająca potencjalną ucieczkę przytrzymywanych osób. Areszt posiadał własny system wentylacji. Przed wejściem do budynku, przy drodze zamocowana była lampa naftowa z napisem Policja (widoczna na zdjęciu), która w nocy wskazywała drogę, którą mogli się kierować mieszkańcy w razie potrzeby.
Oddelegowani policjanci na Posterunek w Ogrodzonej:
1928 – 1930 Rudolf Piksa (na zdjęciu w środku)
1930 – 1938 Józef Pieczka (na zdjęciu od lewej)
1932 – 1938 Marcin Pludra (na zdjęciu od prawej)
1939 Józef Przybyła
Sylwetki Policjantów odbywających służbę w Ogrodzonej.
St. Przodowy Rudolf Piksa, urodzony 13 lutego 1895 roku w Szerokiej. Syn Jana i Katarzyny z Nowaków. Z zawodu górnik, uczestnik powstań śląskich. Odznaczony krzyżem zasługi. Starszym posterunkowym został w 1.01.1923 roku, a na przodownika mianowany 1.01.1928 roku. Służbę pełnił w pow. Cieszyńskim – na Post. w Puńcowie, do 1.01.1928 na Post. w Kończycach Wielkich, skąd został przeniesiony na Posterunek w Ogrodzonej jako komendant, od 2.05.1930 w Komis. w Zebrzydowicach, w 1938 na Post. Oficerskim w Janowie pow. katowicki. 21.12.1938 z Post. w Zebrzydowicach przeniesiony do Komis. w Boguminie Nowym pow. frysztacki.
Jego nazwisko znajduje się na liście NKWD nr 045/2 z 22 kwietnia 1940 roku, poz. 9, nr akt śledczych 2322. W 1940 roku zamordowany w Twerze przez NKWD.
St. przodowy Józef Pieczka, urodzony 11 lipca 1889 roku w Kończycach Małych. Syn Józefa i Barbary z Owczarzów. Do 14.07.1922 w Żandarm Kraj. Księstwa Cieszyńskiego. W Policji W. Śląskiego od 15.07.1922. Służył w pow. cieszyńskim jako komendant Post. Wisła-Czarne (od 1.07 do 15.12.1923), następnie Dębowiec (do 1924), Istebna (do 1.04.1930), Ogrodzona, skąd 4.10.1938 został delegowany na Zaolzie. Od 21.12.1938 komendant Post. Błędowice Dolne pow. frysztacki i tam nadal we wrześniu 1939. W 1940 roku zamordowany w Twerze przez NKWD.
Posterunkowy Marcin Pludra, urodzony 24 października 1900 roku w Wydawach. Syn Jana i Jadwigi z Pietrzyków. Uczestnik powstania wielkopolskiego. W Wojsku Polskim od lutego 1919 do 27.09.1921, 11 p. strz. wlkp. Służba w Polski W. Śląskiego od 1.3.1924. w pow. cieszyńskim – na posterunku w Skoczowie do 4.02.1927, do 1.11.1932 w Komis. w Cieszynie, na Posterunek w Ogrodzonej, skąd 28.12.1938 delegowany na Post. w Brennej. W 1940 roku zamordowany w Twerze przez NKWD.
Posterunkowy Józef Przybyła, urodzony 9 lutego 1915 roku w Stanisławowicach. Syn Adolfa. Od 3.11.1938 służbę pełnił w Komisariacie w Orłowej, pow. frysztacki, skąd 4.04 1939 został przeniesiony na Post. w Ogrodzonej pow. cieszyński. W 1940 roku zamordowany w Twerze przez NKWD.
Cześć ich pamięci!
B.C.
Bibliografia:
• Miednoje, Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Warszawa 2005
• Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie wojskowe.
• Policjanci pomordowani na wschodzie, Dariusz Mazur – Towarzystwo Miłośników Ziemi Jastrzębskiej
• Archiwum Ogrodzonej, ŚOK.
Dla osób zainteresowanych historią formacji Policji Województwa Śląskiego proponuję zapoznać się z publikacją Grzegorza Grześkowiaka: RYS HISTORYCZNY POLICJI WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO 1922 – 1939 pod linkiem: http://www.osrp.slaska.policja.gov.pl/download.php?s=245&id=356579
